Marso 1: Batang West Side
by Chelsea Fajardo

Noong Linggo, Marso 1, dumalo ako sa isang screening ng Batang West Side (2001, dir. Lav Diaz) sa Egypt Theatre sa Hollywood. Ang Batang West Side ay tungkol sa isang Pilipinong binatilyo, si Hanzel Harana (na ginampanan ni Yul Servo) na natagpuan na pinaslang sa mga lansangan ng New Jersey, at ang detektib na nag-iimbestiga sa kaso, si Juan Mijares (ginampanan ni Joel Torre), na may sarili din mga personal na demonyo. Sa pamamagitan ng isang serye ng mga panayam ng mga kaibigan at kapamilya ni Hanzel, ang pelikula ay sumasalamin sa kakaibang pag-iisip ng kabataang Pilipinong laki sa America. Sa mahigit sa limang oras ang haba, binasag ng Batang West Side ang mga karaniwang kombesyon na komersyal na sinehan sa pamamagitan ng eksperimentalismo, habang pinapahiwatig ang paniwala ng pangarap sa Amerika.

Si Hanzel ay isa sa mga sunod-sunurang kabataan na nag-hanap ng ibat-ibang swerte ng kabuhayan sa lansangan sa isang mahirap na pamayanang Pilipino ng New Jersey. Ang kwento ng kanyang ina ay pandaigdigan sa karamihang Pilipinong imigrante, na naglakbay sa Estados Unidos upang magbigay ng isang mas matiwasay na buhay para sa kanyang anak, at tumakas sa pagkasira ng kanyang bayan (bilang resulta ng imperyalismong US at militarisasyon). Ang ilang mga eksena na tumatak sa akin isip ay ang paulit-ulit na bangungot ni Mijares tungkol sa kanyang ina (na ginampanan ni Angel Aquino), na salungat sa loob ng pagkakasala ni Hanzel, at isang umiiral na parang sakripisyo ng kanyang ina (sa paglipat sa Amerika na wala naman kabuluhan. ) Sa pangkalahatan, sinaliksik ng pelikula ang lugar ng mga Pilipino, ang pinagdaanang mga trauma, at ang mga implikasyon ng pag-aalis ng bayan sa walang hanggang paghanap ng isang mas magandang kabuhayan.

Ang pelikula ay sinundan ng isang matalas na Q&A kay direktor Lav Diaz, Kung saan tinalakay ang kanyang mga impluwensya sa paggawa ng pelikula, kasama ang malaking responsibilidad ng kanyang talento at galeng sa pagdirektor. Nalaman ko na ang pelikula ay kinunan gamit lamang ang natural na liwanag sa kapaligiran at ito ay natagpuan kong kawili-wili, dahil ang pag-larawan ng cinematography nito ay nakalulungkot. Pinahahalagahan ko rin ang talakayan ni Diaz na dapat suriin ang nakaraan at harapin ang mahabang kasaysayan ng kolonisasyon ng Pilipinas, upang makahanap ng katotohanan at makipagkasundo sa mga pinagdaanan nito. Ang isang kwento na tulad nito ay may tamang panahon at napupuno ng damdamin sa gitna ng mga propaganda ng “American Dream”, na para sa akin ay nakakagising, tulad ng maraming mga salaysay na Filipino American Gen-Z (ng mga Pilipinong pangkaraniwang yaman) na umiikot sa gitna ng mga kabataang sa paaralan, at nasusuot ng damit kalye bilang isang imitasyon sa amerikanong lahing Itim habang sabay na may hawak na sentimento ng laban sa mga Itim, ngunit nagha-hangad tumulad sa mga amerikanong puti ang balat nitong kapitalistang pananakop. Ang matapang na propensidad ni Diaz sa paglarawan ng kwento at ang kanyang pagtanggi sa mga palamuti sa istorya para lamang sa libangan ng manunood, ay higit nagpakita ng kanyang tunay na galeng sa sining kung saan higit naging makatarungan ang kanyang pelikula, at binabalak kong panoorin ang halos lahat pa sa kanyang mga nakaraang katangi-tanging pelikula!

On Sunday, March 1, I attended a screening of Batang West Side (2001, dir. Lav Diaz) at the Egyptian Theater in Hollywood. Batang West Side is about a Filipino teenager, Hanzel Harana (played by Yul Servo) who is found murdered on the streets of New Jersey, and the detective investigating the case, Juan Mijares (played by Joel Torre), as he deals with his own personal demons. Through a series of interviews of Hanzel’s friends and family members, the film delves into the nuances and psyche of the Filipino American diaspora. At over five hours long, Batang West Side breaks conventions of mainstream commercial cinema through experimentalism, while demystifying the notion of the American Dream.

Hanzel is one of the many vulnerable youths navigating survival and street gangs, particularly in an impoverished Filipino community of New Jersey. His mother’s story is universal to Filipinos of the diaspora and immigrants alike, in that she traveled to the United States in order to provide a better life for her son and to flee her homeland’s deterioration (as a result of US imperialism and militarization). A few scenes that stood out to me included Mijares’s recurring nightmares of his mother (played by Angel Aquino), as his inner conflicts parallel Hanzel’s guilt, and an existential void over feeling as if his mother’s sacrifices (in migrating to America were in vain.) Overall, the film explores the Filipino’s place in the diaspora, generational trauma, and the implications of displacement in the perpetual search for a better life.

The film was followed by an insightful Q&A with director Lav Diaz, discussing his influences in filmmaking, along with the sense of responsibility that accompanies the practice. I learned that the film was shot only using available natural light which I found very interesting, as its cinematography was mesmerizing. I also appreciated Diaz’s discussion of having to examine the past and confront the Philippines’s long history of colonization, in order to find truth and reconcile with these traumas. A story like this felt very timely and poignant amidst the propagandized myths of the American Dream, and I found it to be refreshing, as many of the Filipino American Gen-Z narratives (at least in my experiences) revolve around middle-class youth who go to nursing school, wear streetwear as an imitation of Blackness while simultaneously holding anti-Black sentiments, and aspiring towards whiteness within capitalist hegemony. Diaz’s daunting propensity for storytelling and refusal to sugar-coat his art for the sake of entertainment has made for a powerful film, and I intend on watching more of his past works!